If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Եթե գտնվում ես վեբ զտիչի հետևում, խնդրում ենք համոզվել, որ *.kastatic.org և *.kasandbox.org տիրույթները հանված են արգելափակումից։

Հիմնական նյութ

12-րդ դասարան. հանրահաշիվ և մաթեմատիկական անալիզի տարրեր

Ընտրույթի ձևավորման մեթոդներ․ ամփոփում

Ընտրանքներ ձևավորելու մեթոդները

Վիճակագրական հետազոտություններում ընտրանքներ ձևավորելու մեթոդները ցույց են տալիս, թե համախմբությունից ինչպե՞ս ենք մենք ընտրում անդամներ հետազոտության համար:
Եթե ընտրանքը պատահականության սկզբունքով չի ձևավորված, ապա այն հավանաբար կլինի ինչ որ տեսակետից կողմնակալ և տվյալները կարող են չլինել ներկայացուցչական համախմբության համար։
Ընտրանք ձևավորելու շատ ձևեր կան, որոնցից մի մասը լավն են, իսկ մյուսները՝ վատը:

Ընտրանք ձևավորելու վատ եղանակներ

Հարմար ընտրանք: Հետազոտողն առանձնացնում է ինչ-որ ոչ պատահական կերպով ձևավորված ընտրանք, որը պատրաստ առկա է:
Օրինակ՝ հետազոտողը հարցնումն անցկացնում է որևէ փողոցով քայլող մարդկանց շրջանում:
Ինչո՞ւ սա հավանաբար կլինի կողմնակալ. տեղանքը, օրվա ժամը և այլ հանգամանքներ ստեղծում են մարդկանց կողմնակալ ընտրանք:
Կամավոր արձագանքման ընտրանք. Հետազոտողը առաջարկում է համախմբության անդամներին միանալ ընտրանքին և մարդիկ իրենք են որոշում լինել ընտրանքում և մասնակցել հետազոտությանը, թե ոչ:
Օրինակ՝ հեռուստահաղորդման հյուրը իր հեռուստադիտողներին առաջարկում է այցելել իր կայք և մասնակցել առցանց հարցմանը:
Ինչո՞ւ է ընտրույթի այս կերպ ձևավորումը հավանաբար կողմնակալ. մարդիկ, ովքեր նայում են տվյալ հաղորդումը և ժամանակ են հատկացնում արձագանքելու հարցմանը, հակված են ունենալ նմանատիպ կարծիքներ, քան համախմբության մնացած մասը:
Գործնական խնդիր 1
  • Ընթացիկ
Ռեստորաններից մեկում սեղանների վրա դրված են քարտեր մեկնաբանությունների համար և խրախուսվում է, որ հաճախորդները մասնակցեն համառոտ հարցմանը՝ ռեստորանի ընդհանուր փորձառությունն ուսումնասիրելու համար։
Ընտրանքի ձևավորման ինչպիսի՞ ձև է սա:
Ընտրիր ճիշտ պատասխանը։

Ընտրանք ձևավորելու լավ եղանակներ

Պարզ պատահական ընտրանք. Համախմբության յուրաքանչյուր անդամ և անդամների բազմություն հավասար հավանականություն ունի ընտրանքի մեջ ներառված լինելու։ Համակարգչային ծրագրեր, պատահական թվերի գեներատորներ, կամ այսպիսի այլ տեսակի շանսերի ընտրության պրոցեսներ են պահանջվում պարզ պատահական ընտրանք ձևավորելու համար։
Օրինակ: Ուսուցիչն աշակերտների անունները գրում է թերթիկների վրա, փաթաթում թղթերը, լցնում գլխարկի մեջ և առանց նայելու վերցնում մի քանիսը՝ աշակերտների ընտրանք ձևավորելու նպատակով:
Ինչո՞ւ է սա լավ ընտրանք. պատահական ընտրանքները սովորաբար արդար ձևով են ներկայացնում համախմբությունը, քանի որ դրանք չեն նախընտրում որոշակի անդամների:
Տեսակավորված պատահական ընտրանք: Նախ համախմբությունը տրոհվում է խմբերի: Ընտրանքի մեջ ներառվում են խմբերից յուրաքանչյուրից պատահականորեն ընտրված անդամներ:
Օրինակ: Ուսանողների շրջանում հարցում իրականացնելու համար ընտրանքը կազմվում է 100 ուսանողներից, որոնցից 25-ն առաջին կուրսեցի են, 25-ը՝ երկրորդ, 25-ը՝ երրորդ, և մնացած 25-ը՝ չորրորդ:
Ինչո՞ւ է սա լավ ընտրույթ. տեսակավորված ընտրանքը երաշխավորում է, որ յուրաքանչյուր խմբից անդամներ ներառված կլինեն ընտրանքի մեջ, ուստի ընտրանք ձևավորելու այս մեթոդը լավն է, եթե մենք ցանկանում ենք խմբերից յուրաքանչյուրից անդամներ լինեն:
Խմբավորված պատահական ընտրույթ: Նախ համախմբությունը տրոհվում է խմբերի, այնուհետև ընտրանքը կազմվում է՝ վերցնելով պատահականորեն ընտրված խմբի բոլոր անդամներին:
Օրինակ: Ավիաընկերությունը ցանկանում է հարցում անցկացնել իր հաճախորդների շրջանում և որևէ օր պատահականորեն ընտրում է որևէ 5 թռիչքներ, և ընտրանքում ներառում այդ թռիչքներից յուրաքանչյուրի բոլոր ուղևորներին:
Ինչո՞ւ է սա լավ. խմբավորված ընտրանքի ժամանակ հարցմանը մասնակցում են որոշ խմբերի բոլոր անդամները: Լավ է, երբ յուրաքանչյու խումբն արտացոլում է համախմբությունը՝ որպես մեկ ամբողջություն:
Համակարգված պատահական ընտրույթ: Համախմբության անդամներին դասավորում են որոշակի հերթականությամբ: Առաջինն ընտրվում է պատահականության սկզբունքով, որից հետո ընտրվում է յուրաքանչյուր n-րդ անդամը ու նրանցով կազմվում է ընտրանքը:
Օրինակ: Դպրոցի տնօրենը վերցնում է բոլոր աշակերտների ցանկը՝ ըստ նրանց ազգանվան առաջին տառերի՝ դասակարգված այբբենական կարգով: Նա ընտրում է մեկին պատահականության սկզբունքով և այնուհետև ընտրում է դրանից հետո եկող յուրաքանյուր 20, start superscript, start text, t, h, end text, end superscript-րդ աշակերտին՝ հարցում անցկացնելու նպատակով։
Գործնական խնդիր 1
  • Ընթացիկ
Դպրոցի յուրաքանչյուր աշակերտ ունի անձնական համար: Ուսմասվարի համակարգիչը պատահականության սկզբունքով ընտրեց 50 անձնական համարներ, որոնց համապատասխանող աշակերտները մասնակցեցին հարցմանը:
Ընտրանքի ձևավորման ինչպիսի՞ ձև է սա:
Ընտրիր ճիշտ պատասխանը։

Ուզո՞ւմ ես միանալ խոսակցությանը։

Առայժմ հրապարակումներ չկան։
Անգլերեն հասկանո՞ւմ ես: Սեղմիր այստեղ և ավելի շատ քննարկումներ կգտնես «Քան» ակադեմիայի անգլերեն կայքում: