If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Եթե գտնվում ես վեբ զտիչի հետևում, խնդրում ենք համոզվել, որ *.kastatic.org և *.kasandbox.org տիրույթները հանված են արգելափակումից։

Հիմնական նյութ

Ֆիլոգենետիկ ծառի կառուցում

Ֆիլոգենետիկ ծառերի տրամաբանությունը։ Ինչպես կառուցել այն՝ օգտագործելով հատկանիշների մասին տվյալները, որոնք առկա են կամ բացակայում են օրգանիզմների տվյալ խմբում։

Հիմնական դրույթներ

  • Տոհմածառերում ներկայացված են հիպոթեզեր օրգանիզմների խմբերի միջև առկա էվոլյուցիոն փոխհարաբերությունների վերաբերյալ։
  • Տոհմածառը կարող ենք կազմել հիմնվելով տեսակների կամ խմբերի մորֆոլոգիական (մարմնի ձև), կենսաքիմիական, վարքագծի կամ մոլեկուլային կառուցվածքի առանձնահատկությունների վրա։
  • Տոհմածառեր կազմելիս մենք դասավորում ենք տեսակները բնադրված խմբերում՝ հիմնվելով դրանց ածանցյալ հատկանիշների վրա (հատկանիշներ, որոնք տարբերվում են խմբի նախնու հատկանիշներից)։
  • Տեսակների միջև կարող ենք համեմատել նաև գեների և սպիտակուցների հաջորդականությունները և օգտագործելով այդ տեղեկատվությունը կարող ենք կազմել տոհմածառեր։ Միմյանց հետ սերտ հարաբերվող տեսակների միջև սովորաբար հաջորդականությունների տարբերություններ քիչ են, մինչդեռ ավելի քիչ հարաբերվող տեսակների միջև դրանք ավելի շատ են։

Ներածություն

Մենք բոլորս կապված ենք միմյանց հետ (և սա չի վերաբերում միայն մեզ՝ մարդկանց, չնայած, որ այն միանշանակ ճիշտ է) : Փոխարենը՝ կարող ենք հետևել Երկիր մոլորակում բնակվող բոլոր կենդանի օրգանիզմների ծագմանը դրանց համընդհանուր մեկ նախնուց։ Տեսակների ավելի փոքր խմբերի դեպքում ևս կարող ենք հետևել դրանց ծագումը համընդհանուր նախնուց հաճախ գտնելով ավելի ժամանակակից նախնու։
Հաշվի առնելով, որ մենք չեն կարող ժամանակային վերադարձ կատարել և տեսնել, թե ինչպես են զարգացել տեսակները, ապա ինչպե՞ս ենք հասկանում, թե ինչպես են տեսակները զարգացել միմյանցից։ Այս հոդվածում մենք կուսումնասիրենք այն հիմնական մեթոդները և տրամաբանությունը, որոնց միջոցով կազմվում են տոհմածառերը կամ այն ծառերը, որոնք ներկայացնում են էվոլյուցիոն պատմությունը և օրգանիզմների խմբի միջև առկա հարաբերությունները։

Ակնարկ․ տոհմածառեր

Տոհմածառերում մեզ հետաքրքրող տեսակները ցուցադրված են ծառի ճյուղերի ծայրերում։ Իսկ հենց ճյուղերը միմյանց հետ կապվում են մի եղանակով, որը ներկայացնում է տեսակների էվոլյուցիոն պատմությունը (այսինքն՝ ըստ մեզ ինչպես են դրանք առաջացել ընդհանուր նախնուց՝ մի շարք տարամիտող (երկուսի բաժանող) իրադարձությունների շնորհիվ)։ Ճյուղավորման յուրաքանչյուր կետում գտնվում է տվյալ կետից զարգացող բոլոր տեսակների ամենաժամանակակից համընդհանուր նախնին։ Ծառի գծերը ներկայացնում են նախնիների երկար հաջորդականությունները, որոնք ձգվում են մի տեսակից դեպի մյուսը։
Նկարի աղբյուր՝ Taxonomy and phylogeny: Figure 2, ըստ Robert Bear et al., CC BY 4.0
Ավելի մանրակրկիտ բացատրության համար, կարող ես ուսումնասիրել տոհմածառեր հոդվածը։
Եվ նույնիսկ երբ արդեն ավելի հեշտությամբ սկսես վերծանել տոհմածառերը, քեզ միևնույն է կարող է տանջել հետևյալ հարցը․ Ինչպե՞ս են կառուցում դրանք։ Այս հոդվածում մենք ավելի խորությամբ կուսումնասիրենք, թե ինչպես են կազմվում տոհմածառերը։

Տոհմածառերի կառուցման հիմքում ընկած գաղափարը

Ինչպե՞ս ենք մենք կազմում տոհմածառեր։ Դրա հիմքում ընկած է Դարվինի <<մոդիֆիկացիայիով ծագում>> գաղափարը։ Հիմնականում այսօր գոյություն ունեցող օրգանիզմների մոդիֆիկացիաների օրինաչափությունները ուսումնասիրելով (նոր հատկանիշները) մենք կարող ենք հասկանալ կամ գոնե հիպոթեզ կազմել այդ օրգանիզմների ծագման ուղու վերաբերյալ՝ սկսած դրանց ընդհանուր նախնուց։
Որպես օրինակ արի քննարկենք ստորև բերված տոհմածառը (որը ցույց է տալիս մկների նման տեսակի հորինված մի խմբի էվոլյուցիոն պատմությունը)։ Այս խմբի էվոլյուցիոն պատմության ընթացքում, տարբեր կետերում տեսնում ենք երեք նոր հատկանիշների առաջացում․ գանգուր պոչ, մեծ ականջներ և բեղիկներ։ Ներկայացված բոլոր հատկանիշները առկա են տվյալ նախնուց ծագած բոլոր օրգանիզմների մոտ, սակայն դրանք բացակայում են նախքան հատկանիշնի ի հայտ գալը առաջացած տեսակների մոտ։
Տոհմածառեր կազմելիս, այս խմբի էվոլյուցիայի արդյունքում առաջացած հատկանիշները, որոնք տարբերվում են նախնի հանդիսացող խմբի հատկանիշներից, կոչվում են ածանցյալ հատկանիշներ։ Մեր օրինակում գանգուր պոչը, մեծ ականջները և բեղիկները համարվում են ածանցյալ հատկանիշներ, մինչդեռ բարակ պոչը, փոքր ականջները և բեղիկների բացակայությունը հանդիսանում են նախնիների հատկանիշներ։ Կարևոր կետ է, որ ածանցյալ հատկանիշները կարող են ի հայտ գալ որևէ հատկանիշների կորստի կամ ավելացման արդյունքում։ Օրինակ՝ եթե Ե տոհմում լինեին այլ փոփոխություններ, որոնք կհանգեցնեին պոչի կորստի, ապա անպոչությունը կհամարվեր ածանցյալ հատկանիշ։
Տվյալների հավաքածուում առկա տեսակների կամ այլ խմբերի համար ընդհանուր ածանցյալ հատկանիշները հանդիսանում են այն առանցքը, որը օգնում է մեզ տոհմածառերը կազմելու հարցում։ Ինչպես ցուցադրված է վերևում , ընդհանուր հատկանիշները ձգտում են առաջանալ բնադրված օրինաչափություններից, որոնք տեղեկատվություն են տրամադրում այն մասին, թե տեսակների էվոլյուցիայի ժամանակ երբ են տեղի ունեցել ճյուղավորման իրադարձությունները։
Տվյալների հավաքածուի միջոցով տոհմածառեր կազմելիս մեր նպատակը այժմ առկա տեսակների համար ընդհանուր ածանցյալ հատակնիշներից դրանց էվոլյուցիոն պատմության ճյուղավորման օրինաչափությունները եզրակացնելն է։ Սակայն այստեղ բարդությունն այն է, որ մենք չենք կարող հետևել, թե ինչպես են մեզ հետաքրքրող տեսակները զարգանում և հետևաբար չենք կարող տեսնել, թե յուրաքանչյուր տոհմում երբ են առաջացել նոր հատկանիշները։
Փոխարենը մենք պետք է աշխատենք հակառակ ուղությամբ։ Այսինքն՝ մենք պետք է ուսումնասիրենք մեզ հետաքրքրող տեսակները՝ Ա, Բ, Գ, Դ և Ե, և պետք է հասկանանք, թե որոնք են նախնիների և որոնք ածանցյալ հատկանիշները։ Այնուհետև մենք կարող ենք ընդհանուր ածանցյալ հատկանիշների միջոցով դասավորել տեսակները՝ վերևում ցուցադրված բնադրված խմբերի նման։ Այս եղանակով կազմված ծառը տվյալ տեսակի էվոլյուցիոն պատմության վերաբերյալ հիպոթեզ է, սովորաբար ճյուղավորման հավանական ամենապարզ օրինաչափություններով, որոնք կարող են բացատրել տվյալ տեսակի հատկանիշները։

Օրինակ․ տոհմածառի կառուցում

Եթե մենք կենսաբաններ լինեինք, որոնք որպես իրենց հետազոտության մի մաս կազմում են տոհմածառեր, ապա մենք պետք է նաև ընտրեինք, թե օրգանիզմների որ խումբը պետք է դասավորենք տոհմածառում։ Ինչպես նաև պետք է ընտրենք (տվյալ օրգանիզմի մի շարք տարբեր ֆիզիկական, վարքագծային և կենսաքիմիական հատկանիշներից) , թե որ հատկանիշների վրա հիմնվելով պետք է կազմենք տվյալ ծառը։
Եթե մենք փոխարենը կազմում ենք տոհմածառեր որևէ դասի համար (որը ամենից հավանակնն է այս հոդվածի ընթերցողների համար), առավելությունն այն , որ մեզ կտրվի հատկանիշների մի խումբ՝ սովորաբար աղյուսակի տեսքով, որը մենք պետք է վերածենք տոհմածառի։ Օրինակ՝ այս աղյուսակը ներկայացնում է տարբեր հատկանիշների առկայությունը (+) կամ բացակայությունը (0)․
ՀատկանիշՔարալեզԱյծեղջյուրՃաղատ արծիվԱլիգատորԾովային բասս
Թոքեր0+++0
Ծնոտ0++++
Փետուրներ00+00
Կոկորդ00++0
Մորթի0+000
Աղյուսակի ձևափոխվել է հետևյալից՝ Taxonomy and phylogeny: Figure 4, ըստ Robert Bear et al., CC BY 4.0
Այնուհետև մենք պետք է հասկանանք, թե հատկանիշներից որոնք են եկել նախնուց, և որոնք են ածանցյալ։ Օրինակ՝ թոքերի առկայությունը նախնուց եկած հատկանիշ է, թե՞ ածանցյալ։ Հիշենք, որ նախնու հատկանիշը այն հատկանիշն է, որը մենք կարծում ենք առկա է մեզ հետաքրքրող տեսակի ընդհանուր նախնու մոտ։ Իսկ ածանցյալ հատկանիշն այն հատկանիշն է, որը ըստ մեր կանխատեսումների զարգացել է տվյալ տոհմի նախնուց դրա ծագման ընթացքում։
Չունենալով դեպի անցյալ վերադառնալու հնարավորություն (որը իրականում շատ շահավետ կլիներ, սակայն ցավոք անհնար է), ինչպե՞ս ենք մենք հասկանալու, թե որ հատկանիշներն են եկել նախնուց, իսկ որոնք են ածանցյալ։
  • Որպես տնային աշխատանք կամ էլ թեստային առաջադրանք այն հարցը, որի պատասխանը դու փորձում ես գտնել կարող է օգնել քեզ հասկանալ՝ որ հատկանիշներն են ածանցյալ և որոնք՝ նախնուց եկած։
  • Եթե դու ինքդ քո սեփական հետազոտությունն իրականացնես, ապա կարող ես ստանալ գիտելիք, որը թույլ կտա քեզ նույնականացնել նախնուց եկած և ածանցյալ հատկանիշները (օրինակ՝ հիմվելով բրածոների վրա)։
  • Քեզ կարող է տեղեկատվություն տրվել նաև արտախմբի մասին, տեսակի, որը մեզ հետաքրքրող տեսակների հետ ավելի հեռու կապեր ունի, քան դրանք միմայց հետ։
Եթե խնդրում մեզ տրվի արտախումբ, ապա այն կարող է ծառայել որպես փոխարինող նախնի հանդիսացող տեսակի համար։ Այսինքն՝ կարող ենք ենթադրել, որ դրա հատկանիշները ներկայացնում են յուրաքանչյուր հատկանիշի՝ նախնու մոտ առկա համարժեքտարբերակը։
Մեր օրինակում (տվյալները հավաստիության համար կրկին ներկայացված են ստորև), քարալեզը, որը ծնոտ և իրական կմախք չունեցող ձուկ է, հանդիսանում է մեր արտախումբը։ Ինչպես ցուցադրված է այս աղյուսակում քարալեզը չունի նշված բոլոր հատկանիշները․ թոքեր, ծնոտ, փետուրներ կամ մորթի։ Հիմնվելով այս տեղեկության վրա՝ մենք կենթադրենք, որ այս հատկանիշների բացակայությունը հատուկ է նախնուն, իսկ առկայությունը ածանցյալ հատկանիշ է։
ՀատկանիշՔարալեզԱյծեղջյուրՃաղատ արծիվԱլիգատորԾովային բասս
Թոքեր0+++0
Ծնոտ0++++
Փետուրներ00+00
Կոկորդ00++0
Մորթի0+000
Աղյուսակի ձևափոխվել է հետևյալից՝ Taxonomy and phylogeny: Figure 4, ըստ Robert Bear et al., CC BY 4.0
Այժմ մենք կարող ենք սկսել կազմել մեր ծառերը՝ խմբավորելով օրգանիզմներին ըստ իրենց ընդհանուր ածանցյալ հատկանիշների։ Շատ հարմար է սկսել այն ածանցյալ հատկանիշներից, որոնք ընդհանուր են ամենաշատ քանակով օրգանիզմների համար։ Այս դեպքում այդ հատկանիշը ծնոտի առկայությունն է․ բացի արտախմբային տեսակներից (քարալեզ) մյուս բոլոր օրգանիզմները ունեն ծնոտ։ Այսպիսով՝ մենք կարող ենք սկսել մեր ծառի կառուցումը՝ մյուս տեսակներից առաջ քարալեզի տոհմի ճյուղավորումից և կարող ենք տեղակայել ծնոտի առկայությունը բոլոր տեսակների ճյուղերում, բացի քարալեզից։
Նկարի աղբյուր՝ Taxonomy and phylogeny: Figure 6, ըստ Robert Bear et al., CC BY 4.0
Այնուհետև կարող ենք փնտրել այն ածանցյալ հատկանիշը, որը ընդհանուր է մյուս ամենամեծ քանակով օրգանիզների համար։ Այդ հատկանիշը կլինի թոքերի առկայությունը, որը ընդհանուր է այծեղջյուրի, ճաղատ արծվի և ալիգատորի համար (ծովային բասսերը թոքեր չունեն)։ Հիմնվելով այս օրինաչափության վրա՝ մենք կարող ենք պատկերել ծովային բասսերի տոհմի ճյուղավորումը և առանձնացումը մյուս տեսակներից, ինչպես նաև կարող ենք տեղակայել թոքերի առկայության հատկանիշը դեպի այծեղջյուր, մերկ արծիվ և ալիգատոր տանող գծերում (տոհմերում)։
Նկարի աղբյուր՝ Taxonomy and phylogeny: Figure 6, ըստ Robert Bear et al., CC BY 4.0
Նույն օրինաչափությանը հետևելով կարող ենք այժմ հետևել մյուս հատկանիշին, որը ընդհանուր է որոշ օրգանիզմների համար։ Այս դեպքում այդ հատկանիշը կլինի կոկորդը , որը ունեն ալիգատորները և մերկ արծիվները (և ինչը բացակայում է էյծեղջյուրների մոտ)։ Հիմնվելով այս տվյալների վրա՝ մենք կարող ենք պատկերել այժեղջյուրների տոհմը, որը նախքան ալիգատորների և մերկ արծիվների տոհմը, որպես առանձին ճյուղ տարանջատվում է ճյուղավորման կետից։ Եվ այնուհետև կարող ենք ալիգատորների և մերկ արծիվների տոհմում տեղադրել կոկորդի հատկանիշը։
Նկարի աղբյուր՝ Taxonomy and phylogeny: Figure 6, ըստ Robert Bear et al., CC BY 4.0
Ի՞սկ մնացած հատկանիշները՝ մորթին և փետուրները։ Իրականում սրանք ևս ածանցյալ հատկանիշներ են, սակայն դրանք ընդհանուր չեն, քանի որ դրանցից յուրաքանչյուրը առկա է միայն մեկ տեսակի շրջանակներում։ Այն ածանցյալ հատկանիշները, որոնք ընդհանուր չեն մի քանի տեսակների համար, չեն կարող օգնել մեզ տոհմածառ կազմելու հարցում, բայց մենք դեռ կարող ենք տեղավորել դրանք տոհմածառում, իրենց ամենից հավանական գտնվելու վայրում։ Փետուրների դեպքում այդ վայրը դեպի մերկ արծիվը տանող ճյուցաբորումն է (ալիգատորներից տարամիտվելուց հետո առկա գիծը)։ Իսկ մորթու դեպքում այդ վայրը այծեղջյուրների տոհմն է՝ ալիգատորներից և մերկ արծիվներից դրանց տարամիտվեկուց հետո։
Նկարի աղբյուր՝ Taxonomy and phylogeny: Figure 6, ըստ Robert Bear et al., CC BY 4.0

Տոհմածառի կառուցվածքի տնտեսումներն ու անտեսանելի բարդությունները

Վերևում տոհմածառը կազմելիս, մենք օգտվեցինք տնտեսումներ կոչվող մոտեցումից։ Տնտեսումը, ըստ էության, նշանակում է, որ մենք ընտրում ենք մեր դիտարկումները հաշվի առնող ամենապարզ բացատրությունը։ Ծառերի կառուցման այս կոնտեքստում, ներկայացվածը նշանակում է, որ մենք ընտրում ենք այն ծառերը, որոնք պահանջում են, որպեսզի տեղի ունենան ամենաքիչ քանակով անկախ գենետիկական իրադարձությունները (որոշ հատկանիշների ի հայտ գալը կամ անհետանալը)։
Օրինակ՝ մենք կարող էինք նաև հետևյալ ծառը օգտագործելով բացատրել մեր տեսած հետևյալ հատկանիշների օրինաչափությունները․
Նկարի աղբյուր՝ Taxonomy and phylogeny: Figure 6, ըստ Robert Bear et al., CC BY 4.0
Իրադարձությունների հաջորդականությունը էվոլյուցիոն բացատրություն է տրամադրում այն հատկանիշների համար, որոնք մենք տեսանք այն 5 տեսակներում։ Սակայն այն ավելի քիչ տնտեսող է, քանի որ դրա իրականացման համար անհրաժեշտ է հատկանիշների ավելի շատ անկախ փոփոխությունների իրականացումը։ Քանի որ պայմանավորված նրանով, թե տոհմածառում որտեղ ենք տեղավորել ծովային բասսերին, մենք պիտի նաև հիպոթեզ կազմենք այն մասին, որ երկու անգամ, միմյանցից անկախ օրգանիզմների մոտ զարգացել է ծնոտ ունենալու հատկանիշը (մի անգամ ծովային բասսերի տոհմում և մեկ անգամ էլ այն տոհմում, որը հանգեցնում է այծեղջյուրների, մերկ արծիվների և ալիգատորների առաջացմանը)։ Սա տոհմածառին տալիս է ընդհանուր առմամբ 6 թռչնակի նշաններ՝ հատկանիշի փոփոխման իրադարձություններ, միչդեռ ավելի տնտեսող ծառերում դրանց քանակը 5 էր։
Այս օրինակում, բավականին ակնհայտ կարող է թվալ, որ կա միայն մեկ լավագույն տոհմածառ և թռչնակների նշանների քանակի հաշվումը կարող է թվալ, որ այդքան էլ անհրաժեշտ չէ։ Բայց երբ հետազոտողները որպես իրենց աշխատանքի մի մաս կազմում են ֆիլոգենիաները, նրանք հաճախ օգտագործում են շատ հատկանիշներ և այդ հատկանիշների օրինաչափությունները շատ հազվադեպ են 100, percent-ով համապատասխանում միմյանց հետ։ Փոխարենը՝ կան որոշ բախումներ, որոնց դեպքում մի ծառը ավելի լավ է համապատասխանում որևէ հատկանիշի օրինաչափությանը, իսկ մյուս ծառն էլ ավելի լավ է համապատասխանում մյուս հատկանիշի օրինաչափությանը։ Այսպիսի դեպքերում հետազոտողը կարող է տնտեսման եղանակի միջոցով ընտրել այն ծառը (հիպոթեզը), որը տվյալ տվյալներին ամենալավն է համապատասխանում։
Երևի թե մտածում ես, թե ինչու բոլոր տոհմածառերը անկախ նրանից, թե ինչ հատկանիշի հիման վրա են կառուցված, չեն համապատասխանում միմյանց։ Ի վերջո տեսակների խմբի էվոլյուցիան նախկինում մեկ հստակ ճանապարհով է տեղի ունեցել։ Խնդիրն այն է, որ երբ մենք կազմում ենք տոհմածառերը, մենք ոչ լրիվ և երբեմն անկատար տվյալներից վերակառուցում ենք այդ էվոլյուցիոն պատմությունը։ Օրինակ՝
  • Մենք ոչ միշտ կկարողանանք տարբերակել հատկանիշները, որոնք արտացոլում են ընդհանուր նախնուն (հոմոլոգ հատկանիշներ) այն հատկանիշներից, որոնք վերջիններիս նման են, սակայն առաջացել են լրիվ անկախ (անալոգ հատկանիշներ, որոնք առաջացել են կոնվերգենտ էվոլյուցիայի արդյունքում)։
  • Տեսակների էվոլյուցիոն պատմության ընթացքում հատկանիշները կարող են մի քանի անգամ ձեռք բերվել և անհետանալ։ Տեսակը կարող է ունենալ ածանցյալ հատկանիշ, բայց հետագայում՝ էվոլյուցիայի ընթացքում կորցնել այն (վերածվել նախնի տեսակին)։
Այսպիսի սխալների աղբյուրների պատճառով կենսաբանները տոհմածառեր կազմելու համար հաճախ օգտագործում են շատ տարբեր հատկանիշներ։ Նույնիսկ երբ բոլոր հատկանիշները շատ ուշադիր են ընտրված և վերլուծված, դեռևս կա հնարավորություն, որ դրանցից մի քանիսը կարող են հանգեցնել սխալ եզրակացությունների (քանի որ մենք ամբողջական տեղեկատվություն չունենք այն իրադարձությունների մասին, որոնք տեղի են ունեցել անցյալում)։

Մոլեկուլային տվյալների օգտագործումը տոհմածառ կազմելու համար

Այն գործիքը, որը հեղափոխվել և շարունակում է հեղափոխվել ԴՆԹ-ի սեքվենավորման ֆիլոգենետիկական վերլուծությունն է։ ԴՆԹ-ի սեքվենավորման շնորհիվ, ի տարբերություն ֆիզիկական կամ վարքագծային հատկանիշների շնորհիվ տոհմածառերի կառուցման, մենք կարող ենք համեմատել դրանց օրթոլոգիական (էվոլյուցիոն տեսակետից կապված) գեները և սպիտակուցները։
Այսպիսի համեմատության հիմնական սկզբունքը շատ նման է այն եղանակին, որը մենք ուսումնասիրեցինք վերևում․ կան ԴՆԹ-ի և սպիտակուցների հաջորդականությունների նախնիների օրգանիզմում առկա ձևեր, որոնցում ժամանակի ընթացքում տեղի են ունեցել փոփոխություններ։ Բայց գենը կամ սպիտակուցները չեն համապատասխանում մի հատկանիշին, որը գոյություն ունի երկու վիճակներում։
Փոխարենը գենի յուրաքանչյուր նուկլեոտիդը կամ սպիտակուցի յուրաքանչյուր ամինաթթուն կարող է ընդունվել որպես առանձին հատկանիշ, որը կարող է մուտացիայի շնորհիվ փոխակերպվել այլ ձևերի (օրինակ՝ Ա, Թ, Ց կամ Գ նուկլեոտիդների)։ Այսպիսով՝ 300 նուկլեոտիդ կրող գենը կարող է ներկայացնել 300 տարբեր հատկանիշներ, որոնցից յուրաքանչյուրը կարող է գոյություն ունենալ 4 տարբեր վիճակներում։ Այն տեղեկատվության քանակը, որը մենք ստանում ենք հաջորդականությունները համեմատելով (և հետևաբար այն որոշումները, որոնք մենք ակնալում ենք ստանալ տոհմածառերից) շատ ավելի շատ է, քան ֆիզիկական հատկանիշների կիրառումից ստացածը։
Հաջորդականությունների տվյալների վերլուծման ու ամենահավանական տոհմածառի նույնականացման համար կենսաբանները սովորաբար օգտագործում են համակարգչային ծրագրեր և վիճակագրական ալգորիթմեր։ Ընդհանուր առմամբ, երբ մենք համեմատում ենք տեսակների միջև գեների կամ սպիտակուցների հաջորդականությունները․
  • Տարբերությունների մեծ մասը համապատասխանում են ավելի քիչ ազգակից տեսակներին
  • Ավելի շատ ազգակից տեսակներին համապատասխանում են ավելի քիչ քանակով տարբերությունները
Օրինակ՝ պատկերացնենք, որ մենք համեմատում ենք մարդու հեմոգլոբինի (արյան մեջ թթվածին փոխադրող սպիտակուցը) և մի շարք այլ տեսակների հեմոգլոբինի բետա շղթաները։ Եթե մենք համեմատենք միևնույն սպիտակուցի մարդու և գորիլայի օրգանիզմում առկա տարբերակները, ապա կգտնենք միայն 1 ամինաթթվի տարբերություն։ Փոխարենը, եթե մենք համեմատենք մարդու և շան հեմոգլոբինը, ապա կհայտնաբերենք 15 ամինաթթուների տարբերություն։ Ճուտիկի հետ համեմատած առկա են 45 ամինաթթուների տարբերություններ, իսկ քարալեզի հետ համեմատած՝ 127 ամինաթթուների տարբերությունstart superscript, 1, end superscript։ Այս թվերը արտացոլում են, որ այս բոլոր տեսակներից մարդը ամենափոքր ազգակցությունն ունի քարալեզի հետ։
Կարող ես հետևել, թե ինչպես են մեր տեսանյութ տեղայնացնողները աշխատում տոհմածառերի և տվյալների հաջորդականությունների վրա հետևյալ AP biology free response question տեսանյութում։

Ուզո՞ւմ ես միանալ խոսակցությանը։

Առայժմ հրապարակումներ չկան։
Անգլերեն հասկանո՞ւմ ես: Սեղմիր այստեղ և ավելի շատ քննարկումներ կգտնես «Քան» ակադեմիայի անգլերեն կայքում: