Հիմնական նյութ
Ֆիզիկա
Դասընթաց․ (Ֆիզիկա) > Բաժին 3
Դաս 5: Թեք հարթություններ և շփում- Չորսուն հանգստի վիճակում պահող շփման ուժը
- Ճշտում չորսուն հանգստի վիճակում պահող շփման ուժի վերաբերյալ
- Շփման ուժ, որի շնորհիվ արագությունը հաստատուն է մնում
- Դադարի և սահքի շփումների համեմատության տրամաբանությունը
- Դադարի և սահքի շփման օրինակ
- Ի՞նչ է շփումը
- Ի՞նչ են թեք հարթությունները
© 2023 Khan AcademyՕգտագործման պայմաններԳաղտնիության քաղաքականությունՔուքի (Cookie) ծանուցում
Ի՞նչ են թեք հարթությունները
Մակերևույթները գրեթե երբեք կատարելապես հորիզոնական չեն։ Սովորիր, թե ինչպես աշխատել թեք հարթությունների հետ։
Որո՞նք են թեք հարթությունները:
Այգու սղարանները, զառիթափ ճանապարհները և բեռնատարների բեռնման թեքահարթակները թեք հարթությունների օրինակներ են: Թեք հարթությունները կամ թեքությունները անկյունային մակերևույթներ են, որոնց վրայով մարմինները կարող են մնալ դրված, սահել ներքև կամ գլորվել վերև կամ ներքև:
Թեք հարթություններն օգտակար են, քանի որ նրանց միջոցով մարմինները բարձրացնելու ժամանակ շահում ենք ուժի մեջ : Նրանք համարվում են վեց դասական պարզ մեքենաներից մեկը:
Ինչպե՞ս են կիրառում Նյուտոնի երկրորդ օրենքը թեք հարթության հետ աշխատելիս:
Հիմնականում մենք լուծում ենք ուժերի հետ կապված խնդիրները՝ կիրառելով Նյուտոնի երկրորդ օրենքը ուղղահայաց և հորիզոնական ուղղություննորի համար: Բայց թեք հարթությունների համար մեզ սովորաբար հետաքրքրում է թեք հարթությանը զուգահեռ ուղղությամբ շարժումը, այդ պատճառով ավելի նպատակահարմար է դառնում կիրառել Նյուտոնի երկրորդ օրենքը թեք հարթությանը զուգահեռ և ուղղահայաց ուղղությունների համար:
Դա նշանակում է, որ մենք սովորաբար օգտագործելու ենք Նյուտոնի երկրորդ օրենքը թեք հարթությանը ուղղահայաց և զուգահեռ ուղղությունների համար:
Քանի որ մարմինը հիմնականում սահում է թեք հարթությանը զուգահեռ և չի շարժվում թեք հարթությանը ուղղահայաց, մենք համարյա միշտ կարող ենք ենթադրել, որ :
Ինչպե՞ս գտնենք ձգողության ուժի և բաղադրիչները:
Քանի որ մենք կիրառելու ենք Նյուտոնի երկրորդ օրենքը թեք հարթությանը զուգահեռ և ուղղահայաց ուղղությունների համար, մեզ հարկավոր է որոշել ձգողության ուժի զուգահեռ և ուղղահայաց բաղադրիչները:
Ձգողության ուժի բաղադրիչները ցույց են տված ներքևի դիագրամում:
Եղեք ուշադիր, մարդիկ հաճախ շփոթում են, թե տվյալ բաղադրիչի համար պետք է օգտագորխել , թե :
Ո՞րն է թեք հարթության վրա գտնվող մարմնի վրա ազդող նորմալ ուժը:
Նորմալ ուժը միշտ ազդում է այդ ուժն ապահովող մակերևույթին ուղղահայաց ուղղությամբ: Հետևաբար թեք հարթությունը նորմալ ուժ կգործադրի իր մակերևույթին ուղղահայաց ուղղությամբ:
Եթե թեք հարթությանն ուղղահայաց արագացում չկա, ապա այդ ուղղությամբ ուժերը պետք է իրար հավասարակշռեն: Նայելով ներքևում նկարված ուժերին, կտեսնենք, որ նորմալ ուժը պետք է հավասար լինի ձգողության ուժի ուղղահայաց բաղադրիչին, որպեսզի ուղղահայաց ուղղությամբ ուժերի համազորը լինի զրո:
Այլ կերպ ասած, թեք հարթության վրա կանգնած կամ սահող մարմնի համար՝
Ի՞նչ տեսք ունեն թեք հարթություններ ներառող լուծված օրինակները:
Օրինակ 1. Ձնով սահող սահանկը:
Երեխան սահնակով սահում է ձնոտ բլրի վրայով: Բլրի կազմած անկյունը հորիզոնի հետ է, իսկ սահնակի և բլրի միջև կինետիկ շփման գործակիցը է: Տղայի և սահնակի ընդհանուր զանգվածը է:
Որքա՞ն է սահնակի՝ բլրով դեպի ներքև ուղղված արագացումը:
Սկենք նկարել ուժերը ներկայացնող դիագրամը:
Մենք կարող ենք գրել Նյուտոնի եկրորդ օրենքը թեք հարթությանը զուգահեռ ուղղության համար, որից կստանանք.
Օրինակ 2. Թեք ճանապարհ
Տուն կառուցող մարդը ուզում է իմանալ, թե որքան թեք կարող է կառուցել ճանապարհը, որպեսզի այնտեղ կայանված ավտոմեքենան չսահի: Նա գիտի, որ անիվների և ճանապարհի միջև ստատիկ շխման գործակիցը է:
Ինչպիսի՞ ամենամեծ անկյան տակ է կարող է մարդը կառուցել ճանապարհը, որպեսզի կայանված մեքենան չսահի:
Սկենք՝ գրելով Նյուտոնի երկրորդ օրենքը թեք հարթությանը զուգահեռ ուղղության համար:
Ուզո՞ւմ ես միանալ խոսակցությանը։
Առայժմ հրապարակումներ չկան։